معرفی 7آزمایش ضروری خانم‌ها و مهمترین آنها:
برای آشنایی با این آزمایشات مهم، همراه شما خوبان، پای صحبت متخصص زنان و زایمان، خانم دکتر قدسیه علوی می‌نشینیم.
باعرض سلام خدمت عزیزان
در مورد آزمایشات دوره‌ای، چکاب یا غربالگری یا ویزیت پیشگیری، مطالبی را خدمتتان ارائه می‌کنم.
سلامتی به‌همراه انجام کلیه آزمایشات و معاینات دوره‌ای، یک زندگی سالم‌تر و عمر طولانی‌تر و مفیدتری را برای افراد به‌همراه دارد.
بطور کلی افرادی که مرتب چکاب و ویزیت دوره‌ای و پیشگیری دارند، به آنها کمک می‌شود که از موارد زیر در امان باشند: هزینه‌های درمان، دردهای ناخواسته، ناتوانی و افسردگی که حاصل بسیاری از بیماری‌ها است.
البته چکاب همیشه باعث پیشگیری نمی‌شود. اغلب اوقات زمینه‌ای را فراهم می‌کند که بیماری را در مراحل اولیۀ درمان تشخیص دهد و احتمال موفقیت درمان بالا می‌رود. بسیاری از بیماری‌ها و سرطان‌ها بویژه در خانم‌ها، قابل پیشگیری و درمان است. ولی زمانی که همین نوع سرطان و بیماری بوجود بیاید، احتمال موفقیت درمان پایین می‌آید.
خانم‌ها در خانواده‌هایی که سرطان، دیابت، فشارخون، چربی خون بالا یا پوکی استخوان در نزدیکان‌شان وجود دارد، این اشخاص اشتراک ژنتیکی باهم دارند. قویا توصیه می‌شود که چکاب دوره‌ای و معاینات پزشکی را حتی از سنین پایین‌تر شروع کنند. بطور کلی توصیه می‌شود از نوجوانی، در تمام طول عمر، یکبار در سال، ویزیت پزشکی و آزمایشات دوره‌ای انجام شود.
7آزمایش ضروری خانم‌ها:
1. ماموگرافی و سونوگرافی؛ رهایی از سرطان پستان
دو سرطانِ قابل پیش‌بینی و پیشگیری در خانم‌ها وجود دارد: سرطان دهانه رحم و سرطان پستان.
این دو سرطان غربالگری دارند. یعنی می‌شود با آزمایشاتی این سرطان‌ها را تشخیص دهیم و پیشگیری کنیم. حتی اگر در مراحل اولیه باشند، زودتر درمان می‌کنیم.
مهم‌تر از همه سرطان‌ها، سرطان پستان است. خیلی توصیه می‌شود خانم‌ها از 40 تا 75سالگی، سالی یکبار یا دوبار ماموگرافی کنند. البته کسانی که در خویشاوندان درجه یک یا دو(مادر، خواهر، عمه و خاله) سرطان پستان دارند، توصیه می‌شود 5سال زودتر چکاب‌ها و آزمایشات خود را شروع کنند. پس بهترین آزمایش برای تشخیص سرطان پستان، ماموگرافی است.
و انجام ماموگرافی، گاهی اوقات به‌تنهایی، برای تشخیص قطعی کافی نیست و همراه سونوگرافی انجام می‌شود. بخصوص درصورتی‌که در معاینات سالانه توده‌ای در پستان‌شان لمس شود. در گذشته، تأکید بر معاینات خود فرد می‌شد ((self exam اما با مطالعاتی که اخیرا انجام شده، self exam خیلی به پیشگیری از سرطان پستان کمک نکرده است. بنابراین توصیه به انجام ماموگرافی به صورت سالانه است.
به‌دلیل اینکه بعد از سرطان ریه، سرطان پستان دومین علت مرگ است و همینطور شایع‌ترین سرطان در خانم‌ها است، به معاینات سالانه و ماموگرافی بعد از 40سالگی، اقدام شود.
2. پاپ اسمیر و تست HPV؛ پیشگیری از سرطان دهانۀ رحم
پاپ اسمیر یک آزمایش بسیار مهم است که سرطان دهانه رحم را پیش بینی و پیشگیری می‌کند. توصیه می‌شود بعد از ازدواج، تا 30 سالگی، هر یک‌سال یا دوسال یکبار انجام شود. اگر 3آزمایش پاپ اسمیر متوالی نرمال بود، بعد از آن هر سه سال یکبار انجام شود.
بعد از 30سالگی، آزمایش مکمل پاپ اسمیر بنام تست HPV را انجام دهند. HPV ویروسی است که زمینه ساز سرطان دهانه رحم است. این ویروس نقش بسیار مهمی را در پیش بینی و پیشگیری سرطان دهانه رحم دارد. تا 30سالگی خیلی توصیه نمی‌شود که تست HPV انجام شود. بعد از 30سال، هر 5سال یکبار همراه پاپ اسمیر انجام می‌شود. از 70 به بعد هم نیازی نیست.
در سن کمتر از 30 تست HPV انجام نمی‌شود. چون سن جوانی است و ایمنی بالایی وجود دارد. با دفاع خود بدن، این ویروس دفع می‌شود. اما بعد از 30سالگی، همراه اسمیر انجام می‌شود. اگر این تست(HPV) بعد از 30 سالگی مثبت باشد، سیستم ایمنی بدن کمتر است. بخصوص انواع HPV می‌تواند باعث سرطان دهانه رحم شود. بخصوص نوع 16 و 18.
بیش از 100 نوع HPV وجود دارد. اما این دو نوع در ایجاد سرطان دهانه رحم بسیار اهمیت دارد. نوع 6 و 11 در زگیل های تناسلی (در هردو جنس خانم و آقا). اما در آقایان هیچ علامتی وجود ندارد. ممکن است مردی HPV داشته باشد، اما تظاهر بالینی به صورت زگیل و صورت های دیگه وجود نداشته باشد. حتی ممکن است تست شان منفی باشد. اما اکثرا خودبخود از بین می‌رود و اقدام خاصی هم انجام نمی‌دهند. به‌همین دلیل برای آقایان تأکید نمی‌شود. اما برای خانم ها اگر تظاهر به صورت زگیل وجود داشته باشد و تست پاپ اسمیر هم غیرطبیعی باشد، تست HPV اهمیت پیدا می‌کند. در آمار داریم که هر 20 دقیقه یک نفر به HPV مبتلا می‌شود. اگر ایمنی بدن بالا باشد، 90% موارد در عرض یک یا دو سال از بین می‌رود. زیر 30سال اهمیت ندارد. بعد از 30سالگی، بخاطر شیوع این سرطان در خانم ها، همراه پاپ اسمیر انجام شود.
70% موارد سرطان دهانه رحم، آلودگی به این دونوع ویروس 16 و18 است و 90% عامل زگیل‌های تناسلی، ویروس شماره 6 و 11 است. لذا انجام تست اسمیر و HPV در خانم‌ها، عامل پیش‌بینی و پیشگیری است و در مراحل اولیه درمان رحم است، بسیار توصیه می‌شود.
حتما بخوانید: خطر کرونا برای زنان باردار و توصیه‌های بهداشتی
3. تست تراکم سنجی استخوان؛ برای داشتن استخوان‌هایی محکم و قوی
از 65سالگی به بعد توصیه می‌شود. این مسأله قابل درمان نیست اما قابل پیشگیری است. اگر در مرحله پیشگیری قابل درمان باشد، داروهایی را بتوان تجویز کرد، این تراکم سنجی از سن 65 به بعد انجام شود.
4. آزمایش کولونوسکوپی؛ ایمنی از سرطان روده
سرطان روده پس از سرطان سینه، دومین سرطان شایع در خانم‌ها است. توصیه می‌شود از 50سالگی به‌بعد، هر 5 تا 10سال یکبار تکرار شود.
5. آزمایش کلسترول؛ برای سلامت قلبی و عروقی پایدار
کلسترول چربی خون است. برخی خانواده‌ها، کلسترول بالایی دارند که وضعیت‌شان متفاوت است. اما در افراد عادی، کلسترول باید از 200 کمتر باشد.
دو نوع کلسترول خوب و بد وجود دارد. نوع HDL که کلسترول خوب است و از بسیاری بیماری‌های قلبی و عروقی محافظت می‌کند. بیشتر از 60 طبیعی و خوب است. کلسترولLDL که کلسترول بد است باید از 130 کمتر باشد.
بنابراین از 20 تا 40 سال هر 5سال انجام شود. از 40 تا 49 هر 2سال. از 50 به بعد، هر سال یکبار، توصیه می‌شود که چربی‌های بدن اندازه‌گیری شود.
6. آزمایش قند خون؛ پیشگیری از دیابت
میزان قندخون تا 100 طبیعی می‌باشد. 100 تا 125 پیش دیابت است. 126 به بالا، دیابت تلقی می‌شود. دیابت قابل پیش بینی و پیشگیری است. با رژیم های غذایی، ورزش، پایین نگه داشتن وزن، پرهیز از تمام موادی که با قند و شکر ساخته می‌شود.
خانمی که از زمینه های ژنتیکی به دیابت مبتلا می‌شود، اگر این موارد را رعایت کند، دیابت نمی‌گیرد. پس توصیه می‌شود، از 40 تا 49سال، هر 2سال و بعد از 50سال، هر سال یک بار قندخون را اندازه گیری کنید.
7. آزمایش فشارخون؛ برای داشتن قلبی سالم
با بالا رفتن سن، احتمال ابتلا به فشارخون بالا، بیشتر می‌شود.
فشارخون بالا، باعث خطرات حمله قلبی و مغزی و مشکلات کلیوی می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود خانم ها بعد از 40سالگی، سالیانه بطور منظم، فشار خون را اندازه‌گیری کنند.
فشار خون ایده‌آل برای خانم‌ها کمتر از 12 روی 8 است.
اگر فشار خون‌تان در دومرتبه اندازه‌گیری متوالی، بالای 14 روی 9 باشد برای درمان حتما به پزشک مراجعه کنید.
مهمترین آزمایش:
تأکید بیشتر در این مطالب، برای خانم‌ها اسمیر، تست HPV و ماموگرافی است. حتی به‌عنوان غربالگری یا اسکرینینگ، نه‌تنها به عنوان آزمایشات دوره‌ای و پیشگیری، تأکید می‌کنیم که خانم‌ها در چکاب سالانه شان این دو مورد را حتما داشته باشند.
علت تأکید بر این دومورد: با ارزیابی اولیه دست‌مان در درمان باز است. می‌توان درمان‌های مختلفی داشته باشیم. اما اگر خانمی این آزمایشات را انجام نداده است و دچار یک سرطان پیشرفته شده باشد، قابلیت درمان وجود ندارد. فقط با انجام برخی آزمایشات، جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی، طول عمر این خانم زیاد می‌شود. گاها در زمان سرطان خیلی پیشرفته، امکان جراحی هم شاید نباشد. در مورد سرطان پستان هم به دلیل شیوع شدید آن، همینطور است..
ما به‌دلیل اینکه مسئول حفظ سلامتی خودمان هستیم، این مطالب را به دوستان و آشنایان‌تان توضیح دهید. به خصوص به خانواده‌هایی که پرخطرند(وجود بیماری در خویشاوندان درجه 1و2). این خانم‌ها غربالگری را باید از سنین پایین‌تر شروع کنند.
امیدورام مطالب برایتان قابل استفاده باشد.
به امید خدا.
جهت ارتباط با خانم دکتر قدسیه علوی، متخصص زنان و زایمان، برروی لینک زیر بزنید:
ارتباط با خانم دکتر قدسیه علوی
لینک مرتبط:
آیا خطر سرطان پستان در کمین شما نیز است؟
سلامت همه آفاق
در سلامت توست