مقدمه
چربی کبد (Fatty Liver) دیگر فقط مشکل افراد چاق یا میانسال نیست. سبک زندگی کم‌تحرک، مصرف غذاهای فرآوری‌شده و استرس مزمن باعث شده این بیماری در جوانان و حتی نوجوانان ایرانی هم شایع شود.
مشکل اینجاست که اغلب مبتلایان هیچ علامت واضحی ندارند و وقتی بیماری در سونوگرافی یا آزمایش تشخیص داده می‌شود، معمولاً به مرحله جدی‌تری رسیده است.
چربی کبد چیست؟
در حالت طبیعی، مقدار کمی چربی در سلول‌های کبد وجود دارد، اما وقتی این مقدار بیش از 5 تا 10 درصد وزن کبد شود، اصطلاحاً می‌گویند فرد به «کبد چرب» مبتلاست.
اگر درمان نشود، به تدریج التهاب ایجاد کرده و ممکن است به فیبروز یا سیروز منتهی شود.
نشانه‌های هشداردهنده
گرچه بیشتر مبتلایان علامتی احساس نمی‌کنند، اما برخی نشانه‌ها می‌توانند زنگ خطر باشند:
- خستگی مزمن و بی‌حالی
- احساس سنگینی در سمت راست شکم (زیر دنده‌ها)
- بی‌اشتهایی یا تهوع متناوب
- افزایش غیرمنتظرهٔ آنزیم‌های کبدی در آزمایش خون
در صورت مشاهدهٔ چنین علائمی، مراجعه به متخصص بیماری‌های داخلی ضروری است تا با بررسی‌های دقیق‌تر (سونوگرافی، آزمایش ALT و AST، اندازه‌گیری BMI و بررسی هورمون‌ها) علت مشخص شود.
دلایل بروز چربی کبد
عوامل بسیاری دست به دست هم می‌دهند تا چربی در کبد تجمع یابد:
- رژیم غذایی پرکالری و مصرف زیاد قند و چربی
- مقاومت به انسولین و دیابت نوع 2
- چاقی شکمی یا افزایش وزن سریع
- مصرف الکل (در نوع الکلی بیماری)
- مصرف بعضی داروها مانند کورتون‌ها یا آمیودارون
- ژنتیک و کم‌تحرکی مزمن
درمان و پیشگیری از چربی کبد
خبر خوب این است که در مراحل اول قابل بازگشت است. پایه اصلی درمان، اصلاح سبک زندگی است:
- کاهش وزن تدریجی (5 تا 10 درصد وزن اولیه در شش ماه)
- افزایش فعالیت بدنی؛ ورزش ایروبیک سه نوبت در هفته به مدت 30 دقیقه
- کاهش مصرف قند ساده، نوشابه، چربی ترانس و فست‌فود
- افزایش مصرف فیبر (سبزیجات برگ سبز، حبوبات، غلات کامل)
- بررسی و کنترل دیابت و چربی خون تحت نظر پزشک متخصص داخلی
نقش پزشک متخصص بیماری‌های داخلی
تشخیص دقیق و درمان مؤثر چربی کبد فقط با ارزیابی علمی پزشک متخصص ممکن است.
درمان خودسرانه با داروهای گیاهی یا مکمل‌ها ممکن است وضعیت کبد را وخیم‌تر کند. پزشک داخلی با تفسیر دقیق آزمایش‌ها، بررسی وضعیت متابولیک و مشاوره تغذیه، بهترین مسیر درمان را طراحی می‌کند.
در میان متخصصان بیماری‌های داخلی که با رویکرد علمی و دقیق، بیماران مبتلا به چربی کبد و اختلالات متابولیک را درمان می‌کنند،دکتر زهرا عطائی از پزشکان با‌تجربه و خوش‌نام کشور است.
nobaan.com/dr/4570